Podstawowym celem ustawy, która weszła w życie 25 lipca 2016 roku jest podniesienie efektywności działania polskiego systemu antyterrorystycznego i tym samym zwiększenie bezpieczeństwa obywateli. Nowe przepisy są odpowiedzią na wzrost zagrożenia terrorystycznego na świecie, ustawa reguluje m.in. pracę służb, określa zasady ich współpracy i precyzuje sposóby reagowania na przestępstwa o charakterze terrorystycznym. Dostęp do informacji ma mieć szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a jednymi z głównych zmian są: obowiązek podawania danych osobowych przy kupowaniu kart przepłaconych na telefony komórkowe oraz niejawność działania służb.

Jakie zmiany wprowadza ustawa

Obowiązek podawania danych przy kupowaniu kart prepaid pozwoli szybciej uzyskać infromację o potencjajnym zagrożeniu. Jak wskazują eksperci zmiana ta prezentuje nowe ujęcie zarządzania służbami i infromacjami przez nich pozyskanymi wplywając jednocześnie na bezpieczeństwo obywateli i efektywność działań jednostek bezpieczeństwa.

Użytkownicy mają czas na zarejestrowanie danych osobowych przypisanych do kart prepaid do lutego 2017 roku. Abonenci muszą ujawnić: imię, nazwisko i PESEL albo serię i numer dokumentu tożsamości, a cudzoziemcy z poza Unii – numer paszportu/karty pobytu.

Nowy model pomimo tego, że jest rozwiązaniem kontrowersyjnym zwiększa efektywność działania służb, szybka reakcja na informacje przekazanie w rozmowach telefonicznych i identyfikacja podmiotu wykonującego połączenie będzie kluczowa w walce z aktami terrorystycznymi.

Głosy przeciwko zmianom

Przeciwny zmianom był Rzecznik Praw Obywatelskich i organizacje broniące praw człowieka. Zarzucają przepisom ograniczenie swobód i wolności, m.in. wolności zgromadzeń, blokowania treści w internecie, dyskryminacji cudzoziemców oraz obowiązku rejestracji kart prepaid. Wskazywano, że nowa ustawa narusza podstawowe prawa wynikające z konstytucji. Najbardziej kontrowersyjnym punktem ustawy jest realizowanie działań służb w warunkach niejawności. RPO zwrócił uwagę na fakt, że działania w oparciu o niejawność sa sprzeczne z prawem do prywatności, wolnością komunikowania się czy ochroną autonomii komunikacyjnej. Rzecznik podkreślił, iż kluczowym jest dokładna regulacja praw przysługującym służbom.

Eksperci natomiast podkreślają cechę niejawności działań służb specjalnych jako podstawową, kluczową i pozytywną zmianę wynikającą z wprowadzonej ustawy.