Klienci indywidualni oraz firmowi banków, funduszy, biur maklerskich, ubezpieczycieli muszą do końca listopada złożyć oświadczenie FATCA. W przeciwnym razie utracą dostęp do środków pieniężnych zgromadzonych na polskich kontach bankowych. Dzieki oświadczeniu FATCA władze USA chcą uzyskać informację kto w Polsce przechowuje swoje wpływy unikając amerykańskich władz skarbowo-podatkowych (IRS – ang.: Internal Revenue Service).

Czym jest FATCA

Głównym celem oświadczenia FATCA (ang.: Foreign Account Tax Compliance Act – Ustawa o ujawnianiu informacji o rachunkach zagranicznych) jest przekazanie do USA danych właścicieli środków będących podatnikami amerykańskimi. Ma to pomóc władzom amerykańskim w walce z podatnikami, którzy unikają opodatkowania będąc rezydentami Stanach Zjednoczonych, a posiadających środki na zagranicznych kontach bankowych – w tym w Polsce. Umożliwienie amerykańskim urzędom podatkowym pozyskiwania informacji o zagranicznych inwestycjach amerykańskich rezydentów podatkowych, a także zwiększenie wływów do budżetu przez ograniczenie możliwości unikania opodatkowania.

Wymogi FATCA określają umowy w formie międzyrządowych porozumień (ang.: IGA – Intergovernmental Agreement) z USA. W Polsce wymogi FATCA zostały wprowadzone ustawą z dnia 9 października 2015 roku. W myśl ustawy polskie instytucje finansowe będą przekazywać dane krajowej administracji podatkowej, która zebrane dane będzie dostarczać stronie amerykańskiej. Umowa zawiera zasadę wzajemności w przekazywaniu informacji, tym samym Polska również zdobędzie informacje odnośnie rachunków i dochodów polskich rezydentów podatkowych, którzy przebywają w USA.

Kto musi złożyć oświadczenie i jak to zrobić

Każdy klient indywidualny i instytucjonalny, który zawarł umowę na świadczenie usług z instytucją finansową pomiędzy 1 lipca 2014, a 30 czerwca 2015 musi zostać poddany identyfikacji pod kątem FATCA. Oświadczenia nie podpisują osoby, które zawarły umowę po 1 grudnia 2015, pytanie o rezydencję podatkową zostało zawarte w podpisanej umowie. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości instytucje finansowe mają prawo wystąpić o przedłożenie oświadczeń potwierdzających status podatkowy.

Deklarację FATCA w większości przypadków możemy złożyć online poprzez wypełnienie formularza w systemie transakcyjnym lub złożyć ją fizycznie w oddziale banku. Alternatywą jest dostarczenie dokumentu za pośrednictwem poczty.

Kto jest rezydentem podatkowym USA?

Rezydentem podatkowym USA jest m.in. osoba fizyczna, która spełnia co najmniej jeden z poniższych warunków:

– Posiada obywatelstwo USA (włączając w to osobę fizyczną, która urodziła się w USA, ale nie przebywa w USA – tzw. nabycie obywatelstwa USA przez urodzenie w USA),

– Ma prawo do stałego pobytu w USA (ang.: is a Lawful Permanent Resident of the United States),

– Podlega amerykańskiej rezydencji dla celów podatkowych,

– Otrzymała prawo stałej rezydencji w USA podczas wjazdu do USA lub w innych okolicznościach (tzw. zielona karta),

– Przebywała w USA przez co najmniej 31 dni w ciągu roku podatkowego (łączna liczba tych dni, w ciągu bieżącego roku i dwóch poprzednich lat kalendarzowych wynosiła co najmniej 183 dni – wsteczny test rezydencji). Osoby, które nie staną się rezydentami podatkowymi w USA, np. ze względu na krótkotrwały pobyt, mają obowiązek zadeklarować i opodatkować w Polsce dochód osiągnięty w USA. Umowa pomiędzy Polską a USA zakłada metodę proporcjonalnego odliczenia.

W oświadczeniu udziela się informacji odnośnie m.in. odnośnie kraju urodzenia, obywatelstwa, numeru identyfikacji podatkowej w USA (GIIN- ang.: Global Intermediary Identification Number) . W przypadku klientów instytucjonalnych jest to przede wszystkim informacja odnośnie tzw. szczególnego statusu osoby amerykańskiej, polskiej instytucji finansowej, instytucji finansowej jurysdykcji partnerskiej, uczestniczącej, współpracującej lub wyłączonej instytucji finansowej, zwolnionego uprawnionego odbiorcy, aktywnego lub pasywnego podmiotu niefinansowego oraz numeru GIIN.

Co grozi polskim klientom indywidualnym i instytucjom finansowym za niezłożenie oświadczenia

W przypadku niezłożenia oświadczenia FATCA do 1 grudnia 2016 nasze rachunki finansowe zostaną czasowo zablokowane.

Jeśli osoba lub instytucja będzie otrzymywać z USA transfer środków pieniężnych na rachunek w instytucji, która nie realizuje postanowień FATCA, musi liczyć się z 30% podatkiem sankcyjnym pobieranym u źródła przez płatników znajdujących się w USA.

Złożenie fałszywego oświadczenia będzie skutkować odpowiedzialnością karną, a każda zmiana statusu podatkowego FATCA wymaga aktualizacji.